CƠ HỘI, THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN, THÁCH THỨC TRONG THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH OCOP
Phát huy vài trò của hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở, đặc biệt là vai trò của Hội Nông dân trong triển khai thực hiện chương trình OCOP- mỗi địa phương một sản phẩm; Hội Nông dân huyện Mộc Hóa đã tích cực tham mưu cấp ủy, chính quyền ban hành văn bản chỉ đạo, tạo điều kiện phát triển đặc sản địa phương; hỗ trợ chính sách tạo vùng nguyên liệu, quản lý, giám sát tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm,an toàn thực phẩm; hỗ trợ vốn, hướng dẫn kỹ thuật, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm. Sau 3 năm triển khai thực hiện chương trình OCOP trên địa bàn huyện Mộc Hóa đã và đang mang lại một số kết quả rất đáng ghi nhận như: có 3 sản phẩm đạt thương hiệu chất lương sản phẩm gồm: mật ong Tân Lập, gạo sạch Hương Trang, gạo sạch Tân Thiết và 16 sản phẩm đăng ký nhãn hiệu hàng hóa nông sản, sản phẩm OCOP, trong đó: 10 sản phẩm xây dựng nhãn hiệu hàng hóa nông sản, 06 sản phẩm OCOP mang địa danh của địa phương.

Mắm cô 6 Chung, ấp Bình Nam, xã Bình Hòa Trung, SP đăng ký nhãn hiệu hàng hóa
Trên cơ sở thực tế và kết quả đạt được, Hội Nông dân nhận thấy có những cơ hội, thuận lợi và khó khăn, thách thức trong thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm trên địa bàn huyện như sau:
Cơ hội, thuận lợi: Chương trình OCOP - mỗi xã một sản phẩm của huyện nhận được sự quan tâm sâu sát của cấp ủy, chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành và cơ sở; công tác triển khai, quán triệt, thông tin tuyên truyền được thực hiện tốt, đồng bộ, rộng khắp giúp cho người dân hiểu biết về chương trình và chủ động đăng ký tham gia. Công tác chỉ đạo, điều hành từng bước đi vào nề nếp; Ban chỉ đạo từ huyện đến cơ sở thường xuyên được kiện toàn, nhận thức của cán bộ, đảng viên về ý nghĩa, tầm quan trọng của chương trình được nâng lên; nhiều chỉ tiêu về phát triển sản phẩm OCOP được cấp ủy đưa vào nghị quyết triển khai thực hiện. Chương trình OCOP là một chủ trương, chính sách lớn hợp lòng dân, được Nhân dân đồng tình ủng hộ, cả hệ thống chính trị tham gia, đây là một cơ hội và điều kiện thuận lợi to lớn cả về vật chất lẫn tinh thần; các sản phẩm trên địa bàn huyện phong phú, đa dạng, tập trung ở các nhóm như: nông sản, thủy sản tươi sống; nông, thủy sản sơ chế và chế biến; nhóm dịch vụ cộng đồng, du lịch sinh thái. Nhiều cơ sở, hộ gia đình đẩy mạnh đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ; đổi mới phương thức, quy trình sản xuất, sơ chế, bảo quản sản phẩm giúp chất lượng sản phẩm đảm bảo an toàn thực phẩm, thân thiện với môi trường và phù hợp với nhu cầu tiêu thụ. Nhiều mô hình sản xuất nguyên liệu được Nhân dân xây dựng phù hợpvới điều kiện, đặc trưng của địa phương. Thị trường tiêu thụ ngày càng được mở rộng; sự quan tâm, đón nhận của người tiêu dùng ngày càng lớn…
Khó khăn, thách thức: các cơ sở và hộ gia đình có sản phẩm tham gia chương trình còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận công nghệ, thay đổi mẫu mã sản phẩm; nguồn lực triển khai chương trình còn hạn chế, chủ yếu là lồng ghép và sự tự lực của các cá nhân, hộ gia đình; một số cơ chế chính sách hỗ trợ chưa được cụ thể hóa, chưa phù hợp với sự phát triển như: đất đai, thu hút đầu tư vào nông nghiệp, ngành nghề nông thôn; sự phối hợp trong phát triển sản phẩm OCOP theo chuỗi giá trị còn lỏng lẻo, dễ bị đứt gãy khi thị trường biến động. Sản xuất nông nghiệp, ngành nghề, nông sản trên địa bàn huyện còn nhỏ lẻ, thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu ngày càng khó lường, khó phòng ngừa; tâm lý của người dân muốn nhanh chóng phát triển cơ sở sản xuất, kinh doanh, tạo ra sản phẩm nhưng lại e ngại, sợ khó khi tiếp cận làm hồ sơ đăng ký sản phẩm; do huyện có điều kiện xuất phát điểm thấp lại có nhiều sản phẩm tương đồng với các địa phương trong vùng nên khó cạnh tranh, thu hút thị trường. kỹ năng liên kết, bán hàng, còn yếu, thông tin sản phẩm chưa trung thực, minh bạch…từ đó làm giảm sức cạnh tranh.
Từ những yêu cầu đặt ra trong giai đoạn hiện nay, để chương trình OCOP của huyện Mộc Hóa được đẩy mạnh và phát triển trong thời gian tới, Hội Nông dân xác định một số giải pháp trọng tâm sau:
Một là, tăng cường công tác thông tin tuyên truyền thường xuyên, liên tục thông qua các phương tiện thông tin đại chúng từ huyện đến cơ sở, gắn nội dung thực hiện mỗi xã một sản phẩm với nội dung xây dựng nông thôn mới hàng năm. Tổ chức các hội nghị triển khai thực hiện chương trình, đa dạng hóa các hình thức truyền thông qua các kênh như: trang thông tin điện tử của huyện, các bản tin, sổ tay, các tổ, nhóm trên zalo, facebook… qua đó giúp các tổ chức, cá nhân, các cơ sở, hộ gia đình nâng cao nhận thức, chuyển đổi tư duy trong quản lý, sản xuất và phân phối sản phẩm.
Hai là, đẩy mạnh đổi mới, hoàn thiện ứng dụng khoa học công nghệ vào chế biến với quy mô nhỏ và vừa, nhất là đối với các sản phẩm của huyện đã được công nhận và những sản phẩm đăng ký. Tăng cường việc chuyển giao công nghệ, chuyển đổi số trong sản xuất, kết nối thị trường, truy xuất nguồn gốc gắn với phát triển du lịch sinh thái và bản sắc văn hóa, phong tục, tập quán của huyện nhà.
Ba là, xây dựng các tiêu chuẩn cho sản phẩm của địa phương đáp ứng các quy định của thị trường. Hoàn thiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho chương trình tạo động lực cho các cơ sở, hộ gia đình, cá nhân tham gia, trong đó ưu tiên về vốn, khoa học công nghệ, thủ tục đăng ký; làm tốt công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn giúp cho việc sản xuất sản phẩm đảm bảo chất lượng, nâng cao kỹ năng quảng bá, bán hàng, tạo sức cạnh tranh công bằng minh bạch.
Bốn là, kịp thời kiện toàn và nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ thực hiện chương trình từ huyện đến cơ sở, các hợp tác xã, các tổ liên kết sản xuất thông qua các lớp đào tạo, tập huấn qua đó giúp nâng cao năng lực quản lý, điều hành.
Năm là, đẩy mạnh kêu gọi các tổ chức, cá nhân trong và ngoài huyện hỗ trợ về kỹ thuật, nguổn lực, hỗ trợ về phát triển và quảng bá sản phẩm; chia sẻ những kinh nghiệm hiệu quả trong thực hiện chương trình OCOP. Phối hợp với các đơn vị có nhu cầu, năng lực, chuyên môn tổ chức các sự kiện giới thiệu sản phẩm của địa phương./.
Lê Minh Hoàng, PCT HND huyện Mộc Hóa