​

         Với mong muốn đem lại sự may mắn và thịnh vượng cho gia đình nên Mai vàng cây kiểng không thể thiếu trong những bông hoa trang trí trong nhà để đón Xuân mới. Vài năm gần đây, người ta thích trang trí Mai trồng chậu hơn cắt cành. Tuy nhiên, điều mà nhiều người mong muốn là có được cây Mai nở đúng ngày Tết hầu đem lại sự may mắn cho gia đình.

      Có nhiều biện pháp để xử lý giúp cây mai ra hoa đúng Tết, nhưng biện pháp tuốt lá là cách thường được áp dụng. Thời gian tuốt lá mai được thực hiện trong khoảng từ mồng 10 - 18 tháng Chạp. Trong giai đoạn này nên theo dõi sự phát triển của mầm nụ hoa và diễn biến của thời tiết để cân nhắc chọn thời điểm tuốt lá phù hợp. Nụ mai hình thành từ các nách lá, có dạng thon như hạt gạo nhưng đầu. Đầu tháng Chạp, các nụ hoa bắt đầu lớn nhanh và bung các vỏ trấu có màu sậm bao bên ngoài làm nụ hoa phình to. Nếu đến ngày 23 tháng Chạp mà các vỏ trấu nụ hoa bung ra tức là hoa sẽ nở đúng Tết.

Hình 1: Nụ mai đang phát triển từ nách lá                   Hình 2: Nụ mai đang bung vỏ trấu

           Nếu thấy các nụ hoa phát triển rụng các vỏ trấu chỉ còn 2-3 lá thì nên tuốt lá mai trước Tết khoảng 13-14 ngày (tức 16-17 tháng Chạp). Nếu nụ hoa thời gian này còn nhỏ thì nên tuốt lá trước ngày 15 tháng Chạp. Ngoài việc theo dõi sự phát triển nụ hoa, cần theo dõi nhiệt độ thời tiết. Nếu thời tiết nóng, nắng nhiều thường làm hoa nở nhanh thì nên tuốt lá trễ hơn 3-5 ngày và ngược lại. Điều cần lưu ý là sau khi tuốt lá mai xong nên giảm lượng nước tưới chỉ bằng 1/10 so với bình thường và 2-3 ngày thì tưới 1 lần.

           Bên cạnh 2 yếu tố nêu trên thì sự sinh trưởng của cây mai và giống mai cũng ảnh hưởng đến thời điểm ra hoa. Nếu cây mai mới ghép, cành lá đang phát triển tốt thì nên tuốt lá sớm hơn các cây mai đã ghép nhiều năm trước do cây sinh trưởng yếu hơn, lá cằn cổi.  So với giống mai vàng 5 cánh thì các giống Mai Trắng nở sớm 2-3 ngày; Mai Huỳnh Tỷ và mai nhiều cánh sẽ nở trễ hơn từ 5-10 ngày.

       Sau khi đã áp dụng các biện pháp trên đây nhưng vẫn có trường hợp cây mai sẽ nở hoa sớm hoặc trễ. Cách xử lý như sau:

    * Xử lý cho ra hoa sớm:

- Dùng nước lạnh phun xịt cho ướt hết toàn thân cây lúc giữa trưa trời nắng gắt trong 1-2 ngày sẽ kích thích mầm hoa phát triển nhanh mau nở hoa.

- Pha nước theo tỉ lệ 1 nóng 2 lạnh tưới vào gốc mai nếu thời tiết lạnh kéo dài.

- Quây nylon quanh cây mai, dùng bóng điện công suất 100- 200 W, thắp lúc 7-8 giờ tối để tăng nhiệt độ không khí sẽ giúp hoa nở sớm hơn 2-3 ngày.

- Phun các phân bón lá như Đầu trâu 901, 902, WEHG, Miracle- Gro, phân bón lá 10-60-10, 6-30-30 phun sau khi tuốt lá đến 2-3 ngày trước thời điểm bung vỏ trấu (khoảng 18-20 tháng Chạp). Lưu ý phun phân vào chiều mát, sáng hôm sau chịu khó phun nước tưới rửa nụ để tránh phân làm ảnh hưởng nụ hoa.

* Xử lý cho ra hoa trễ:

- Đem chậu mai để vào nơi râm mát, không có nắng hoặc dùng lưới đen che cả cây.

- Thường xuyên phun nước lạnh toàn bộ cây, tìm cách duy trì nhiệt độ vùng cây < 20 độ C, độ ẩm 70-75%.

- Phun phân Ure 1% phun toàn thân cây mai hoặc tưới nhiều nước lạnh vào gốc (có thể bỏ thêm nước đá cục để tăng độ lạnh.

- Có thể đào nhẹ quanh gốc để làm đứt một số rễ để giảm bớt dinh dưỡng nuôi cây, nhưng cách nầy có thể làm ảnh hưởng chất lượng hoa.

 Nguyễn Thanh Tùng

                                                                                     Hội Làm Vườn Tỉnh Long An